Krahina e Dërvendit

Krahina e Dërvendit përbëhet nga Gryka e Dërvendit dhe Lugina e Dërvendit : Gryka e Dërvendit shtrihet prej urës se f. Saraj deri te ura e f. Zhelinë ,në mes Shkupit dhe Tetovës. Lugina e Dërvendit shtrihet në rrjedhjen e Lumit Vardar prej f.Saraj deri te f.Orashte e poshtme. Rruga që lidhë Shkupin me Tetovën kalon nëpër Grykën e Dërvendit ,ndërsa hekurudha qe lidhe Shkupin me Kërçovën kalon nëpër Luginën e Dërvendit,nga ana veriore e rrugës shtrihet mali Zheden e ne anën tjetër mali Suhor Dërvendi ndahet ,ne Dërvendin e epërm dhe Dërvendin e poshtëm. Kufiri në mes F.Llaskarcë dhe f. Logre është pikë që ka largësi te barabartë sa prej Shkupit aq edhe prej Tetovës. Dërvendi i poshtëm ka qenë ne administrimin lokal te Tetoves,këtë ndarje e kan bë edhe pashallaret Shqiptar si Hamzi pasha i Shkupit dhe Abdurrahman pasha i Tetovës në shek.XIX. Ne Dërvendin e poshtëm gravitojnë fshatrat: Saraj Glumove Matkë Arnaqi e poshtme dhe e epërme Semenishte Çajlona Bukoviçi Raoviçi Paniçare Llaskarc Bojane Kopanica Raçe Lubin Kondovë Sillare e poshtme dhe e epër Radushë ,Vorcë dhe Orashte e poshtme. Kurse ne Dërvendin e epërm gravitojnë fshatrat: Logre Novosello Merovo Kapizhdoll Grupçin Çiflik Llërce Dëberce Cerova dhe Zhelinë. Pra Dervendi ka 31 fshatra ,21 Dërvedni poshtëm dhe 10 Dërvendi epërm. Sipas kushteve gjeo-fizike dhe gjeo-strategjike janë pjesë e pandarë organike e Dërvendit si tërsi ne Përbërje me te gjëre hynë dhe fshatrat(në Dërvendin e epërm) Stërmnajcë Leshkë e poshtme. Leshka e Epërme dhe Sallareva (në Dërvendin e poshtëm) Shishovë Gërcec Nerez i poshtëm Krushapek te cilët përfshihen ne Krahinën e Karshiakës,kurse nga ana tjetër janë Graçan Kuçkovë dhe Nigishtan. J.T. e mer Dërvendin prej f. Saraj deri ne Grupçin d.m.th si Dërvend që i takon vetem Shkupit. Sot Dervendi administrohet nga dy komuna: Komuna e Sarait dhe ajo e Zhelinës . Popullsia është ne këtë përbërje:-97.4%shqiptar kurse 2.6% maqedon,boshnjak,turq dhe të tjerë. Kurse në përbërje te gjërë popullsia ka këtë përqindje:-93.6%shqiptar,5.3%maqedon dhe 1.1% te tjerë. Saraji,Lubini dhe Matka janë fshatra me popullsi të përzier.